Covid-19 kreppan og lækkunin í efnahagsframleiðslunni sem af því hlýst fyrstu sex mánuði ársins 2020 skilja eftir sig djúp spor á evrópska vinnumarkaðinn. Mikil óvissa sem stafar af kreppunni hefur haft áhrif á bæði mynstur neyslu heimila og vilja fyrirtækja til að fjárfesta og heldur áfram að gera það áfram. Krafan um bæði vörur og (ferðaþjónustu) þjónustu hefur hríðfallið. Þessu hefur fylgt samdráttur í framboði vinnu á evrópskum vinnumarkaði með fjölda raunverulegra vinnustunda á öðrum ársfjórðungi 2020, 14 vísitölustigum undir því sem var 2006 og 15 stigum undir stigi annars ársfjórðungs 2019.
Tafla 1: Vísitala yfir heildarvinnustundir (viðmiðun 2006 = 100) í aðalstarfinu í aðildarríkjum PES-kerfisins: 2. ársfjórðungur 2019 og 2. ársfjórðungur 2020 og breyting á vísitölustigum
Athugasemd: Engin gögn eru til fyrir Þýskaland
Heimild: Gagnasafn - Eurostat lfsi_ahw_q, síðast uppfærð 7.10.2020
Mynd 1: Vísitala yfir heildarvinnustundir í aðalstarfinu í ESB-27 eftir kyni (2006 = 100): Samanburður 2. ársfjórðungs 2019 og 2. ársfjórðungs 2020
Heimild: Gagnasafn - Eurostat lfsi_ahw_q, síðast uppfærð 7.10.2020
Til að koma í veg fyrir atvinnuleysi hafa næstum öll aðildarríki innleitt eða aðlagað skammtímavinnukerfi sem gera ráð fyrir styttri vinnutíma allt að 100% í takt við þróun á innlendum vinnumörkuðum. Fjöldi aðildarríkja hefur einnig skapað lagalegan grundvöll fyrir fyrirtæki til að segja upp starfsmönnum tímabundið með skilakosti eða endurráðningarskyldu.
„Forföll frá vinnu“ eins og sést í EUROSTAT gagnagrunninum er skilgreint sem: einstaklingar sem eru starfandi og hafa formlega tengingu við starfið. Dæmi um slíka formlega tengingu eru laun, laun OG fullvissa um endurkomu til vinnu. Evrópska vinnuaflskönnunin telur upp frí, eigin veikindi, skammtímavinnu og tímabundnar uppsagnir sem ástæður fyrir slíkri fjarvist. Starfsmönnum sem hefur verið sagt upp tímabundið er flokkað sem starfandi ef þeir hafa fullvissu um endurkomu til starfa innan þriggja mánaða eða fá að minnsta kosti 50% af launum sínum eða launum frá vinnuveitanda sínum.
Á öðrum ársfjórðungi 2020 voru um það bil 40.9 milljónir einstaklinga á aldrinum 20 til 64 ára tímabundið fjarverandi frá vinnu af þeim tilgreindum ástæðum, meira en tvöfalt fleiri en á samanburðartímabilinu árið áður. Meira en 50% fjarvista var vegna uppsagna vegna skammvinnrar vinnu eða svipaðra ástæðna.
Mynd 3: Forföll frá vinnu í ESB-27 eftir ástæðum: Samanburður 2F 2019 og Q2 2020
Heimild: Gagnasafn - Eurostat lfsi_abs_q, síðast uppfærð 7.10.2020
Skildu eftir skilaboð